بازتاب فرامتن تاریخی در سوگ سروده های دفاع مقدس (از ۱۳۵۹ تا پایان ۱۳۶۳ هـ. ش)

بازتاب فرامتن تاریخی در سوگ‌ سروده‌های دفاع مقدس (از 1359 تا پایان 1363 هـ. ش)

شعر دفاع مقدس، یکی از جریان‏های ادبی معاصر است که حول محور پدیده جنگ عراق علیه ایران، شکل گرفته است. به واقع، جنگ به منزله فرامتنی تاریخی و زمان‏مند با زمینه‏های بروز، سیر تاریخی و پیامدهای مشخص، می‏تواند فی‏نفسه عاملی برای ایجاد جریانی ادبی باشد. شعر دفاع مقدس به دو دوره تاریخی -ادبی (59ـ63 و 64ـ67) قابل تقسیم است که هر یک دارای ویژگی‏های متمایزی است. گونه سوگ‏سرایی (رثا) یکی از جریان‏های عمده...

شعر انتقادی دفاع مقدس (1364-1367) و نقش فرامتن تاریخی بر شکل‌گیری آن

بازتاب سوگ سروده های عاشورایی در شعر شاعران معاصرکرمانشاه

شعر عاشورایی در دوره معاصر به عنوان یک نوع ادبی، در ادبیات این دوره، گستردگی فراوانی یافته است به گونهای که شاعران کرمانشاهی زیادی در این طرز معنایی دارای شعر هستند. در این پژوهش کوشیدهایم با مطالعه اشعار عاشورایی شاعران ویژه سرای عاشورایی در کرمانشاه مفاهیم و مباحث غالب و مطرح در این سوگوارهها را شناسایی و استخراج نماییم. سپس به تحلیل ساختاری سوگسروده ها و انواع آنها از منظر سبک شناسی اشارهای...

پیوستگی تاریخی- فرهنگی ادبیات دفاع مقدس با ادبیات پایداری

ادبیات پایداری، پیشینه طولانی در ادب فارسی و حافظه تاریخی ایرانیان دارد. هر زمان کهتجاوز و دفاعی صورت گرفته این ادبیات هم حضور داشته است. ادبیات مزبور از اسلام و واقعه عاشورا الهام گرفت و با تأسی از باورها و آموزه‌های دینی و مذهبی، روحیه شجاعت، ایثار، ایستادگی و صبر و امید را معنا کرد. این ادبیات در دوران جنگ ایران و عراق نیز با تغییر مضمون و محتوا، گونه‌ا...

استعاره های مفهومی در شعر دفاع مقدس

بررسی استعاره‌های مفهومی یا شناختی هر متن، می‌تواند ابزار مهمی درجهت کشف معنای متن باشد، به‌عبارت دیگر باعث آشکارشدن بعضی از امور و مفاهیم پوشیده گردد. از‌این‌رو در شناخت بیشترِ شعر دفاع مقدّس، این ابزار را مورد استفاده قراردادیم تا به این سؤال پاسخ‌دهیم که کدام مفاهیم انتزاعی و عاطفی در این نوع شعر، مورد توجّه شاعران قرارگرفته‌است و آنان از چه حوزه‌های منبعی برای عینی‌سازی و تجسّم این امور انتزاعی...

بازتاب وقایع روزگار بر سروده های دهخدا

دهخدا از برجسته‌ترین چهره­های فرهنگ و ادب این مرز و بوم است که علاوه بر عرصه­های سیاست، روزنامه‌نگاری، پژوهش و تألیف، در نویسندگی و شاعری نیز نقش مهمی ایفا کرده است. او متعلّق به روزگار پرفراز و نشیبی است که جامعه ایرانی رویدادهای مهمی چون نهضت مشروطیت، جنگ‌های جهانی اوّل و دوم، استبداد رضاخانی و ملّی‌شدن صنعت نفت را پس پشت نهاده است. وی به‌عنوان پژوهشگری آگاه به مسائل سیاسی و نویسنده­ای دارای ذوق...